Bebeğin Bir Eşyaya Bağlanması – Geçiş Nesnesi Nedir?

 Bir süredir Ela’nın elinde bırakmak istemediği değişik nesnelere şahit oluyorum. Geçtiğimiz haftalarda bir burun aspiratörü ile yatıp kalkmış, dışarı çıkarken bile arabada ağlama ihtimaline karşı aspiratörü önlem olarak yanımızda taşımaya başlamıştık. Sonra ona olan ilgisi geçti, bulmacalı bir kitabın parçasını oyun oynarken hep elinde tutmaya başladı. Sürünürken yumuşak tavşanını sürükledi odadan odaya. Dün gece de yemek yerken oynasın diye verdiğim meyve filesi ile uyudu.

 Eşyalar değişse de tutma isteği değişmiyor hep elinde birşey oluyor. Ama farkettim ki genelde oyun oynarken, kitap bakarken kullandığımız eşyaları tutmak istiyor. Bu da; bir oyun arkadaşı ihtiyacı hissettiğini, oyun oynarken kendini iyi hissettiği için o nesneleri tutarak bu hissi devam ettirdiğini düşündürdü. Bazı görüşlere göre de hareket halinde olan bebek güvende olmak istediği için ellerinde bir nesne tutmaya ihtiyaç duyuyor. Bu gibi durumlarda deneyimli annelerden yorumlar istiyorum ve sayelerinde çok şey öğreniyorum. O örneklerle birlikte bir kaç makale okuyor ve öğrendiklerimi pekiştiriyorum.
 Ela gibi alakasız nesneler tutanların durumu geçici, bir süre sonra başka eşyaya ilgi duyabiliyorlar. Ama battaniye, peluş ayı, çarşaf gibi yumuşak nesnelere bağlılık seneler sürebiliyor. Bu bağlılık bağımlılığa dönebiliyor.

 Peki nedir bu eşyalara olan bağlılık ve bu bağlılığın sebebi?

 Bu durumun adı “geçiş nesnesi” ve en çok 4-12 aylık bebekler arasında görülüyor. Kendi vücutlarının annelerinin vücutlarından farklı olduğunu fark eden bebekler, annesinden ayrılabildiğini görüyor (özellikle annesini hatırlatan) bir nesneye bağlanıyor ve bu bağlılık 1 yıldan uzun sürüyor.
 “Geçiş nesnesi kuramını” tanımlayan ünlü çocuk doktoru ve psikanalist D. Winnicott’a göre anne ile iç içe bir ilişkide olan bebeğin dış dünyayı farketmeye başlaması kaygı duymasına ve bu durumun da bir nesneye yakınlık duymasına sebep oluyor.

 Geçiş nesneleri küçümsenmeyecek kadar büyük bir etkiye sahip ve ebeveynlerin geçiş nesnelerine yanlış yaklaşmalarının örneklerini okuduğumda açıkcası tüylerim ürperdi. Bir bebeğin geleceğinin şu iki yıla bağlı olması sizin de tüylerinizi ürpertmiyor mu?

 Faydalı mı? Zararlı mı?
 1992 yılında 33 anne-bebekte yapılan bir araştırmada geçiş nesnesi olan çocukların daha fazla güvenli bağlanma geliştirdikleri saptanmış. Anne ile birlikte uyuyan bebeklerin geçiş nesnesine bağlanmaları ise daha az görülen bir durum. *Pedagog Adem Güneş de ilk 2 yıl anne ile bebek “güvenli bağlanma” sağlayabilmek için birlikte uyumalı demiyor muydu? Hop geldik mi yine güvenli bağlanmaya. Yani bu geçiş nesnesi önemli bişiyy.
 Geçiş nesnelerini bebek kendi seçer, ve bazen sıkıntılı anlarında ona daha çok bağlanır. Yeni keşfettiği dış dünyayı kontrol edemediği için kaygı duyan bebek bütün kontrol gücünü geçiş nesnesi üzerinde kullanarak dış dünya ile baş etme egzersizleri yapar. Bu nesne onun kontrol edebildiği tek şeydir ve bebek ile dış dünya arasında bir bağ oluşturur, kendine güvenini sağlar. Geçiş nesnesi bu yüzden bozulsa da, eskise de, yırtılsa da bebek için önemlidir.
* Yanlış bir kanı: geçiş nesnesi olan bebekler güven sorunu yaşıyor demek değildir. Geçiş nesnesi olması ya da olmaması bir problemi işaret etmez. Sadece bebeğin yeni keşfettiği dünyaya karşı kendine kontrol mekanizması oluşturması bu tür davranışlarla kendini belli edebilir.

Peki bu geçiş nesneleri konusunda ebeveynler nasıl davranmalı ve ne yol izlemeli? Uzmanlara göre;

  • Bebeğin bu eşyaya bağlılığı ve sevgisi asla küçümsenmemeli
  • Geçiş nesneleri bebeğin güven duymasını ve rahatlamasını sağladığı için asla kaldırılmamalı veya atılmamalı.
  • Geçiş nesneleri kirlense de kokusu bebeğe güven verdiğinden dolayı yıkanmamalı.
Geçiş nesnesi önemini yavaş yavaş yitirir ve çocuk 2-3 yaşlarında bu huyundan tamamen vazgeçer. 
Beyazıt da Ela’nın geçiş nesnesi olabilir mi ki? 🙂

orum yapılmış

  1. Benim için çok önemli bir yazı olmuş teşekkürler Nur. 20 aylık oğlum ve bir yıla yakındır mavi battaniyesine sarılır veya gün içinde sadece tek ve aynı köşesini emer koklar . Herkes bıraktırmam gerektiğini söylüyor ama mutlu olduğunu ve uykuya hemen daldığını görüyorum . Gördüm ki Anne olarak bu yazında doğru yapıyormuşum sevgiyle kalın

  2. Benim için çok önemli bir yazı olmuş teşekkürler Nur. 20 aylık oğlum ve bir yıla yakındır mavi battaniyesine sarılır veya gün içinde sadece tek ve aynı köşesini emer koklar . Herkes bıraktırmam gerektiğini söylüyor ama mutlu olduğunu ve uykuya hemen daldığını görüyorum . Gördüm ki Anne olarak bu yazında doğru yapıyormuşum sevgiyle kalın

  3. Burçin aslan Reply

    Ba yıl dım bu bloğunuza benim oğlumun geçiş nesnesi ise bir ince battaniye ? 18 aylık ve yazın zorluk çekmiyo değiliz ama onsuz biryere gitmiyoruz ve onunla kendi uykuya dalıyor uykusu geldiğinde oynarken uyuyor battaniyesiyle ?

Bir Cevap Yazın

Navigate
Tasarım : Blogger Tasarım